१९० प्राकृत संस्कृत एकचि मथीत
प्राकृत संस्कृत एकचि मथीत ।
गुरुगम्य हेत पुराणमहिमा ॥ १ ॥
वेदादिक मत शास्त्र हें बोलत ।
श्रुतीचा संपत वाद जेथें ॥ २ ॥
पृथ्वी हे ढिसाळ आकाश कव्हळ ।
जन्म मायाजाळ विरत जेथें ॥ ३ ॥
निवृत्ति म्हणे गुरु गयनि सौरसें ।
आपण जगदीश सर्वारूपीं ॥ ४ ॥
सरलार्थ:
मराठी व संस्कृत वाड:मयाचे मंथन व पुराणांचे महत्त्व म्हणजे श्रीगुरूकडून कळणारे रहस्य-आशय आहे. जेथे वेदादिकांची मते, शास्त्राचे शब्द व श्रुति-उपनिषदांचा वाद नाहिसा होतो ।।२।। जेथे पृथ्वी हि ढिसूळ व आकाशाची मिठी-व्याप्ती (कवळ) व मायाजाळ-जगत् जेथे विरून जाते ।।३।। निवृत्तिनाथ म्हणतात – श्रीगुरुगहिनी असून अनुभवरूपाने आपणच जगदीश्वर व सर्व जगाच्या रूपाने शोभत आहेत ॥४॥
भावार्थ:
हरि प्राप्ती करुन घेणे हा प्राकृत किंवा संस्कृत ग्रंथांचा. पुराणांनी किंवा गुरुनी सांगितलेला हेतु असतो. हरिप्राप्तीसाठी वेद व त्यांचे उपांग शास्त्र बोलत असते व श्रुतींचा वाद ही त्या हेतुशी संपत असतो. माये मुळे जन्मलेल्या जीवाला ब्रह्मरुप झाल्यावर माया निवृत करता येते तसे पृथ्वीचे ढिसाळपण व आकाशाचे कवटाळणे त्या ब्रह्म स्वरुपात लय पावते. निवृतिनाथ म्हणतात, श्री गुरु गहिनीनाथांच्या कृपा सौरसाने तो जगदिश मला सर्व रुपात दिसत आहे.